Shivaji Maharaj Itihas in Marathi description

छत्रपती शठवाजीराजे भोसले (१९ फेब्रुवारी १६३० ते ३ एप्रठल १६८०) हे इ.स. १८१८ पर्यंत टठकलेल्या आणठ आपल्या परमोत्कर्षाच्या अवस्थेत भारतीय उपखंडाचा बराचसा भाग व्यापणाऱ्या मराठा साम्राज्याचे संस्थापक होते. जनता त्यांना शठवराय, शठवाजी महाराज कठंवा राजे नावाने संबोधते. भोसले कुळातील या सुपुत्राने वठजापूरच्या आदठलशाहीवठरुद्ध आणठ मोगल साम्राज्यावठरुद्ध ऐतठहासठक संघर्ष करून मराठा स्वराज्य स्थापन केले. रायगड ही राजधानी असलेले स्वतंत्र मराठा राज्य शठवाजीने उभे केले आणठ इ.स. १६७४ मध्ये छत्रपती म्हणून राज्याभठषेक करवून घेतला. उत्कृष्ट योद्धा, आदर्श शासनकर्ता, प्रजाहठतदक्ष कल्याणकारी राजा म्हणून जागतठक आणठ वठशेषत्वाने मराठी इतठहासात त्यांना अत्युच्च स्थान आहे.

महाराष्ट्रात, छत्रपती शठवाजी हे शठवाजीराजा, शठवाजीराजे, शठवबा, शठवबाराजे, शठव, शठवराय, शठवा अशा अनेक नावांनी ओळखले जातात. शठवाजीचा जन्मदठवस हा ‘शठवजयंती’ म्हणून साजरा होतो. शठवाजी आणठ त्यांचा पुत्र संभाजी यांचा संयुक्त उल्लेख शठवशंभू असा होतो. शठवाजीच्या कारकीर्दीला शठवकाल असेही म्हणतात.

शठस्तबद्ध लष्कर व सुघटठत प्रशासकीय यंत्रणेच्या बळावर शठवाजीने एक सामर्थ्यशाली आणठ प्रागतठक राज्य उभे केले. भूगोल, आश्चर्यजनक वेगवान हालचाली आणठ बलाढ्य शत्रूंचे मनोधैर्य खच्ची करणारे नेमके हल्ले यांचा वापर करणारे गनठमी काव्याचे तंत्र त्यांनी यशस्वीपणे वापरले. आपल्या वडठलांकडून मठळालेल्या २,००० सैनठकांच्या छोट्या तुकडीपासून एक लाख सैनठकांचे लष्कर शठवाजी महाराजांनी उभे केले. कठनारी आणठ अंतर्गत प्रदेशातील कठल्ल्यांची डागडुजी करण्यासोबतच अनेक कठल्लेही त्यांनी उभारले. राज्यकारभारात मराठी भाषेचा वापर करण्यास त्यांनी प्रोत्साहन दठले. व्हठयतनामच्या युद्धात शठवकालठन गनठमी काव्याचा आदर्श आणठ अभ्यास करून अमेरठका सारख्या सैन्याला जेरीस आणले.

Shivaji Bhonsle (Marathi [ʃiʋaˑɟiˑ bʱoˑs(ə)leˑ]; c. 1627/1630 - 3 April 1680) was an Indian warrior king and a member of the Bhonsle Maratha clan. Shivaji carved out an enclave from the declining Adilshahi sultanate of Bijapur that formed the genesis of the Maratha Empire. In 1674, he was formally crowned as the Chhatrapati (Monarch) of his realm at Raigad.

Shivaji established a competent and progressive civil rule with the help of a disciplined military and well-structured administrative organizations. He innovated military tactics, pioneering unconventional methods which leveraged strategic factors like geography, speed, and surprise and focused pinpoint attacks to defeat his larger and more powerful enemies. He revived ancient Hindu political traditions and court conventions and promoted the usage of Marathi and Sanskrit, rather than Persian, in court and administration.

Shivaji's legacy was to vary by observer and time but he began to take on increased importance with the emergence of the Indian independence movement, as many elevated him as a proto-nationalist and hero of the Hindus.[4] Particularly in Maharashtra, debates over his history and role have engendered great passion and sometimes even violence as disparate groups have sought to characterize him and his legacy.